Nhập khẩu hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, góp phần đa dạng hóa nguồn cung, thúc đẩy sản xuất, phát triển thị trường và khuyến khích đầu tư. Tuy nhiên, hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro liên quan đến chất lượng, giá cả và thủ tục hải quan. Vì vậy, hiểu rõ quy trình nhập khẩu hàng hóa và những lưu ý cần thiết là rất quan trọng để doanh nghiệp có thể tối ưu hóa hoạt động nhập khẩu và hạn chế các rủi ro tiềm ẩn.
Nhập khẩu hàng hóa và tầm quan trọng của nhập khẩu hàng hóa
Khái niệm nhập khẩu hàng hóa
Theo Điều 28 Luật Thương mại, nhập khẩu hàng hóa là việc hàng hóa được đưa từ nước ngoài vào Việt Nam hoặc đưa vào các khu vực đặc biệt nằm trên lãnh thổ Việt Nam (được hải quan cho phép theo quy định pháp luật). Có thể hiểu đơn giản, nhập khẩu hàng hóa là hoạt động nhập các sản phẩm, hàng hóa, nguyên vật liệu,… của công ty nước ngoài vào lãnh thổ Việt Nam để tiêu thụ hoặc phục vụ cho sản xuất, kinh doanh.
Hoạt động này được thực hiện giữa các tổ chức cũng như theo tiêu chí và quy định Pháp luật. Đặc biệt, hoạt động nhập khẩu hàng hóa cũng đóng vai trò khá quan trọng trong nền kinh tế của một quốc gia. Quy trình làm thủ tục nhập khẩu là bước bắt buộc nếu các doanh nghiệp muốn đưa hàng hóa vào thị trường của một quốc gia.
Vai trò của nhập khẩu hàng hóa
Nhập khẩu hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, góp phần:
- Đa dạng hóa nguồn cung: Nhập khẩu hàng hóa từ các quốc gia khác giúp bổ sung nguồn cung hàng hóa trong nước, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, tránh tình trạng thiếu hụt hàng hóa.
- Thúc đẩy sản xuất: Nhập khẩu nguyên liệu, vật tư sản xuất từ nước ngoài giúp giảm chi phí, nâng cao năng lực sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm có chất lượng tốt hơn.
- Phát triển thị trường: Nhập khẩu hàng hóa góp phần tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường, thúc đẩy doanh nghiệp trong nước nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
- Khuyến khích đầu tư: Nhập khẩu hàng hóa là động lực thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, tạo thêm công ăn việc làm, góp phần phát triển kinh tế – xã hội.
Rủi ro trong hoạt động nhập khẩu hàng hóa
Mặc dù nhập khẩu hàng hóa mang lại nhiều lợi ích, hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như:
- Rủi ro về chất lượng hàng hóa: Hàng hóa nhập khẩu có thể không đạt chất lượng, không phù hợp với tiêu chuẩn của Việt Nam.
- Rủi ro về giá cả: Hàng hóa nhập khẩu có thể bị tăng giá bất ngờ do biến động thị trường quốc tế.
- Rủi ro về thủ tục hải quan: Doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc hoàn thành các thủ tục hải quan, dẫn đến hàng hóa bị chậm trễ, gây thiệt hại.
Vì vậy, hiểu rõ quy trình nhập khẩu hàng hóa và những lưu ý cần thiết là rất quan trọng để doanh nghiệp có thể tối ưu hóa hoạt động nhập khẩu và hạn chế các rủi ro tiềm ẩn.
Hồ sơ trong quy trình Nhập khẩu hàng hóa gồm có gì?
Giấy tờ bắt buộc phải có khi nhập khẩu hàng hóa
Hợp đồng mua bán hàng hóa
Hợp đồng mua bán hàng hóa là một trong những tài liệu quan trọng nhất trong quy trình nhập khẩu. Hợp đồng này xác định rõ các điều khoản về số lượng, chất lượng, giá cả, điều kiện giao nhận và thanh toán.
Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
Hóa đơn thương mại là chứng từ chính thức xác nhận việc mua bán hàng hóa giữa bên bán và bên mua. Hóa đơn này thường bao gồm các thông tin như tên và địa chỉ của bên mua và bên bán, mô tả hàng hóa, số lượng, đơn giá, tổng giá trị, điều kiện giao hàng và thanh toán.
Vận đơn (Bill of Lading – B/L)
Vận đơn là chứng từ do hãng vận tải cấp, xác nhận rằng hàng hóa đã được nhận để vận chuyển. Vận đơn là bằng chứng về quyền sở hữu hàng hóa và được sử dụng để nhận hàng tại nơi đến.
Phiếu đóng gói hàng hóa(Packing List)
Danh mục đóng gói là tài liệu liệt kê chi tiết về số lượng, trọng lượng, kích thước của từng kiện hàng trong lô hàng nhập khẩu.
Tờ khai hải quan
Là văn bản mà nhà xuất nhập khẩu cần khai báo chi tiết về thông tin, số lượng, quy cách của hàng hóa cần xuất hay nhập khẩu. Đây là chứng từ cần thiết để kê khai hàng hóa xuất nhập khẩu với các cơ quan hải quan để hàng đủ điều kiện xuất – nhập khẩu vào một quốc gia.
Giấy tờ không bắt buộc
Bảo hiểm hàng hóa (Insurance)
Bảo hiểm hàng hóa là một trong những tài liệu quan trọng trong quy trình nhập khẩu, giúp bảo vệ doanh nghiệp khỏi các rủi ro có thể xảy ra trong quá trình vận chuyển hàng hóa.
Giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ (Certificate of Origin – C/O)
Giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ là tài liệu xác nhận nơi sản xuất ra hàng hóa. Loại giấy chứng nhận này rất quan trọng, đặc biệt khi áp dụng các ưu đãi về thuế quan.
Giấy chứng nhận chất lượng (Certificate of Quality)
Là giấy chứng nhận về chất lượng của hàng hóa. Thông thường, giấy này được cấp bởi một tổ chức độc lập và có uy tín để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng nhất định.
Các tài liệu khác
Ngoài những tài liệu trên, quy trình nhập khẩu hàng hóa còn có thể yêu cầu các tài liệu khác như:
- Giấy phép nhập khẩu (nếu cần)
- Giấy chứng nhận kiểm tra chuyên ngành (nếu cần)
- Các tài liệu liên quan khác
Việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác các hồ sơ này là rất quan trọng để hoàn thành thành công quy trình nhập khẩu hàng hóa.
Quy trình Nhập khẩu hàng hóa chi tiết
Bước 1: Xác định loại hàng hóa nhập khẩu
Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định loại hàng hóa sẽ nhập khẩu, bao gồm:
- Tên hàng hóa
- Mã HS (Hài hòa) của hàng hóa
- Các điều kiện, yêu cầu về chứng nhận chất lượng, kiểm tra chuyên ngành
Việc xác định chính xác loại hàng hóa là rất quan trọng, giúp doanh nghiệp chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và thực hiện đúng các thủ tục hải quan.
Bước 2: Ký hợp đồng ngoại thương
Sau khi xác định loại hàng hóa, doanh nghiệp tiến hành ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa với đối tác nước ngoài. Hợp đồng này cần bao gồm đầy đủ các điều khoản như số lượng, chất lượng, giá cả, điều kiện giao nhận và thanh toán.
Bước 3: Kiểm tra bộ chứng từ hàng hóa
Kiểm tra bộ chứng từ hàng hóa. Đây là một yếu tố vô cùng quan trọng trong quá trình nhập khẩu hàng hóa, cá nhân hoặc doanh nghiệp phải đảm bảo chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
- Sale contract: Hợp đồng thương mại
- Bill of lading: Vận đơn lô hàng
- Commercial invoice: Hóa đơn thương mại
- Packing list: Phiếu đóng gói hàng hóa
- C/O: giấy chứng nhận xuất xứ lô hàng
Cùng các giấy tờ khác có liên quan
Bước 4: Đăng ký kiểm tra chuyên ngành
Nếu hàng hóa nhập khẩu thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành, doanh nghiệp cần đăng ký và thực hiện các thủ tục kiểm tra với các cơ quan chức năng liên quan. Các loại hàng hóa thường phải kiểm tra chuyên ngành bao gồm:
- Thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm
- Phương tiện giao thông
- Máy móc, thiết bị
- Sản phẩm công nghệ thông tin, điện tử
Bước 5: Khai và truyền tờ khai hải quan
Sau khi nhận giấy thông báo hàng đến, doanh nghiệp cần khai báo hải quan điện tử. Doanh nghiệp phải cung cấp đầy đủ thông tin về hàng hóa nhập khẩu để tránh sai sót làm ảnh hưởng đến thủ tục thông quan. Khi đã khai báo hoàn thành và truyền đi, hệ thống sẽ cấp số tự động nếu thông tin chính xác, đầy đủ. Nên kiểm tra lại những thông tin để có thể đảm bảo không có sai sót. Các thông tin cần khai báo bao gồm:
- Thông tin về người khai, người nhận hàng
- Thông tin về hàng hóa (tên, mã HS, số lượng, trị giá)
- Thông tin về phương tiện vận tải
- Các chứng từ hải quan
Bước 6: Lấy lệnh giao hàng (Delivery Order)
Doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ nhập khẩu sau đây và mang đến cho hãng vận chuyển để lấy được lệnh giao hàng:
- Bản sao CCCD/CMND.
- Vận đơn bảo sao.
- Vận đơn bản gốc (cần đóng dấu).
- Tiền phí.
Lưu ý, hàng FCL phải kiểm tra lại thời hạn miễn phí lưu container. Nếu hết thời hạn lưu miễn phí, doanh nghiệp cần đóng thêm phí để gia hạn.
Bước 7: Chuẩn bị bộ hồ sơ hải quan
Tùy thuộc vào kết quả phân luồng của tờ khai mà cần chuẩn bị hồ sơ chứng từ khác nhau. Có ba trường hợp:
- Luồng xanh: Khi doanh nghiệp thực hiện đúng quy định pháp luật hải quan sẽ được miễn kiểm tra hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế hàng hóa. Tuy vậy, bạn nên đem theo hồ sơ cần thiết đề phòng có sự việc bất ngờ xảy ra.
- Luồng vàng: Hải quan miễn kiểm tra thực tế hàng hóa nhưng phải kiểm tra chi tiết hồ sơ. Vì thế, cần chuẩn bị hồ sơ chi tiết nhất và nắm kỹ các thông tin về hàng hóa để việc kiểm tra diễn ra suôn sẻ.
- Luồng đỏ: Hải quan sẽ kiểm tra chi tiết hồ sơ và chi tiết hàng hóa với nhiều cấp độ kiểm tra thực tế của lô hàng. Đây là trường hợp kiểm tra gắt gao nhất, buộc phải chuẩn bị cẩn thận các giấy tờ và một số giấy tờ liên quan khác.
Bước 8: Nộp thuế và hoàn tất thủ tục hải quan
Doanh nghiệp tiến hành nộp các loại thuế liên quan (thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, ..) và hoàn tất các thủ tục hải quan. Sau khi thanh toán xong, cơ quan hải quan sẽ cấp giấy phép thông quan và cho phép doanh nghiệp nhận hàng.
Bước 9: Làm thủ tục đổi lệnh và chuyển hàng hóa về kho bảo quản
Sau khi hoàn tất làm thủ tục nhập khẩu hải quan và nộp phí, nhận phiếu giao nhận (ER), doanh nghiệp cần chuẩn bị các vấn đề sau:
- Thuê phương tiện chuyên chở để lấy hàng về.
- Thuê nhà kho/bến bãi để bảo quản hàng hóa.
Chú ý, doanh nghiệp cần đảm bảo lệnh giao hàng vẫn còn hiệu lực, nếu không cần tiến hành gia hạn lại. Sau đó, doanh nghiệp đến phòng thương vụ cảng để xuất trình giấy tờ như D/O, mã vạch tờ khai hải quan,… Nhân viên xuất hóa đơn và bạn cần thanh toán khoản phí cần thiết.
Những lưu ý trong quy trình Nhập khẩu hàng hóa
Lưu ý về xác định loại hàng hóa
- Xác định chính xác mã HS (Hài hòa) của hàng hóa, đây là thông tin quan trọng để xác định mức thuế suất và yêu cầu về chứng nhận chất lượng.
- Nắm rõ các điều kiện, tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn, vệ sinh… đối với từng loại hàng hóa.
- Kiểm tra kỹ việc hàng hóa có nằm trong danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu hay không để tránh vi phạm pháp luật.
Lưu ý về kiểm tra chứng từ hàng hóa
- Kiểm tra kỹ lưỡng tính chính xác của các thông tin trên hóa đơn thương mại, vận đơn và các tài liệu khác.
- Đảm bảo rằng các chứng từ có đầy đủ thông tin cần thiết theo quy định của cơ quan hải quan.
- Lưu ý đến việc dịch thuật đúng và chính xác các tài liệu nếu chúng được viết bằng ngôn ngữ nước ngoài.
Lưu ý về thủ tục hải quan
- Theo dõi và tuân thủ đúng các quy định về thời hạn nộp hồ sơ, nộp thuế để tránh phạt hoặc trì hoãn trong quá trình nhập khẩu.
- Liên hệ và làm việc chặt chẽ với các đơn vị hải quan để giải quyết mọi vấn đề phát sinh một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Đảm bảo rằng hàng hóa được vận chuyển và bảo quản đúng cách sau khi thông quan để tránh hậu quả không mong muốn.
Lưu ý về an toàn và bảo quản hàng hóa
- Đảm bảo rằng hàng hóa được vận chuyển và bảo quản đúng cách để tránh hỏng hóc, mất mát trong quá trình vận chuyển.
- Tuân thủ các quy định về an toàn lao động và bảo vệ môi trường trong quá trình nhập khẩu hàng hóa.
- Sử dụng đúng và đủ các phương tiện, thiết bị bảo vệ để đảm bảo an toàn cho người lao động và hàng hóa.
Những lưu ý trên giúp doanh nghiệp thực hiện quy trình nhập khẩu hàng hóa một cách suôn sẻ và hiệu quả. Việc nắm vững quy trình và lưu ý cần chú ý sẽ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro và vấn đề phát sinh trong quá trình nhập khẩu.
Dịch vụ xuất nhập khẩu hàng hóa uy tín tại Sky Group Logistics
Xuất nhập khẩu hàng hoá là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự chuẩn bị và kiến thức về quy định quốc tế. Qua các bước trên, bạn có thể xác định và thực hiện quy trình xuất khẩu hàng hóa một cách hiệu quả. Tuy nhiên, để việc xuất khẩu hàng hoá được thuận lợi nhất, bạn nên tìm hiểu kỹ về quy định và thị trường của quốc gia dự định nhập khẩu, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ từ công ty chuyên về xuất nhập khẩu hàng hoá uy tín như Sky Group Logistics. Chúng tôi là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng quốc tế, với nhiều năm kinh nghiệm và uy tín trên thị trường.
Sky Group Logistics là công ty chuyên cung cấp các dịch vụ logistics và tư vấn giải pháp chuỗi cung ứng toàn diện với nhiều năm kinh nghiệm thực chiến trong và ngoài nước. Đặc biệt, dịch vụ vận tải đường bộ tại Sky Group Logistics nhận được sự tín nhiệm bền vững từ Quý Khách Hàng nhờ vào những ưu điểm nổi trội sau đây:
Những chuyên gia hoạt động 10 năm trong lĩnh vực Logistics sẽ làm hài lòng khách hàng.
Uy tín, trách nhiệm trong nghề, hướng đến khách hàng là mục tiêu hàng đầu.
Sky Group Logistics Tận tâm phục vụ – Quý khách sẽ thấy thoải mái và hài lòng nhất!
“Tự hào là một trong những Công ty Logistics hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp các dịch vụ: Vận tải hàng hóa nội địa và quốc tế qua đường bộ, đường biển, đường sắt, đường hàng không, dịch vụ đại lý hải quan, cho thuê kho bãi. Chúng tôi hiểu rằng để tồn tại và phát triển, Sky Group Logistics phải luôn tự hoàn thiện mình để cung cấp cho khách hàng những dịch vụ tin cậy nhất.”
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc nhập khẩu hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Quy trình nhập khẩu hàng hóa không chỉ đòi hỏi sự chuyên môn cao mà còn yêu cầu sự tỉ mỉ, cẩn thận và chu đáo trong từng bước thực hiện.
Việc nắm vững quy trình, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và tuân thủ đúng quy định sẽ giúp doanh nghiệp hoàn thành quy trình nhập khẩu một cách hiệu quả và thuận lợi. Đồng thời, việc lưu ý đến các yếu tố an toàn, bảo quản cũng như các quy định về hải quan là rất quan trọng để đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về quy trình nhập khẩu hàng hóa và những điều cần lưu ý trong quá trình này. Chúc bạn thành công trong hoạt động kinh doanh và nhập khẩu hàng hóa của mình!
